พฤติกรรมของผักกระเฉดอยู่ในสายตาของชาวบ้านริมน้ำมาโดยตลอด คนทางภาคกลางเขาจึงขนานนามให้ผักชนิดนี้ว่า "ผักรู้นอน" เสียเลย
นอกจากนี้ ชาวบ้านยังฉลาด รู้วิธีนำผักกระเฉดมากินเป็นอาหาร โดยลอกเอาทุ่นนุ่มๆ สีขาวนวลที่ห่อหุ้มลำต้นออกทิ้งไป เพื่อจะได้ลิ้มรสก้านเขียว กรอบ มันภายใน
เจ้าทุ่นสีขาวนี้ ชาวบ้านอีกนั่นแหละที่ตั้งชื่อให้ว่า "นมผักกระเฉด" พวกหมอพื้นบ้านเข้ารู้วิธีนำมาใช้เป็นยาได้
ผักกระเฉดเป็นพืชล้มลุก เติบโตได้รวดเร็ซทั้งโดยการหว่านเมล็ด หรือเพียงแค่โยนเถาแก่ที่มีรากขึ้นเป็นกระจุกตามข้อลงน้ำ ไม่นานเกินรอก็จะทอดยอดอ่อนๆชูใบเหมือนขนนกที่จะค่อยๆหุบเมื่อโดนสัมผัสลอยละล่องอยู่บนผิวน้ำด้วยชูชีพธรรมชาติ แซมด้วยดอกสีเหลืองสดตรงซอกใบ ทำให้หน้าตาเทอะทะเหมือนโโนเช้าเฝือกคลอดร่าง ดูน่าเอ็นดูขึ้นมาก
ผักกระเฉดกินอร่อยเป็นเพิเศษเมื่อเคี้ยวสดๆหลังแผงขนมจีนน้ำยา มักเห็นแม่ค้านั่งปอกนมกระเฉดกันจ้าละหวั่นให้ทันเสิร์ฟ ตามร้านขายสารพัดยำผักกระเฉดลวกคลุกวุ้นเส้นและเครื่องลาบก็เป็นเมนูที่มีคนเรียกหาไม่ขาด
ยำผักกระเฉด ทำเองก็ได้ง่ายจริงๆ
นำหมูสับไปรวนพอสุก แล้วคลุกรวมกับกระเทียมโชลก พริกขึ้หนูทุบ และกุ้งแห้งป่น แล้วปรุงรสด้วย นำ้ปลา น้ำตาล มะนาว เคล้าให้เข้ากัน
ขั้นตอบสุดท้าย นำผักกระเฉดที่ปอกนมออกเรียบร้อย ล้างสะอาดแล้วเด็ดให้สั้นพอคำลวกในน้ำเดือด แล้วรีบยกขึ้น นำลงคลุกกับเครื่องที่เตรียมไว้ จะใส่วุ้นเส้นด้วยก็ยิ่งเข้าท่า
ขอเน้นว่า กระเฉดต้องล้างก่อนเด็ด ลวกด้วยเวลาสั้นๆ และทำเป็นขั้นตอนสุดท้าย ทั้งหลายทั้งปวงเหล่านี้ก็เพื่อสงวนรักษาวิตามิน เกลือแร่ และสารอาหารในเนื้อผักให้คงอยู่มากที่สุด
หรือถ้ากินสดได้จะวิเศษที่สุด เพราะสารอาหารในผักกระเฉดล่อแหลมอย่างมากต่อการสูญเสียไปด้วยความร้อน ไม่ว่าจะเป็นวิตามินบี วิตามินซี และเบต้าแคโรทีน ซีึ่งแค่ลวกด้วยความร้อนสั้นๆ ไม่เกิน 3 นาที ก็หดหายไปเสียแล้ว ร้อวยล่ะ 5-10 นอกจากนี้ถ้าเด็ดก่อนแล้วนำไปล้าง การล้างก็ชะเอาธาตุเหล็กที่ช่วยบำรุงเลือด และแคลเซียมที่ช่วยบำรุงกระดูกออกไปไม่น้อย
สารอีกตัวหนึ่งที่มีอยู่มากในผักกระเฉดก็คือ ไนอาซิน ซึ่งจะเข้าไปช่วยให้กระบวนเผาผลาญสารอาหารในร่างกายเป็นไปด้วยดี จะทำอะไรก็มีพลังงานขับเคลื่อนให้เป็นไปได้ดังใจ อีกทั้งยังช่วยทำให้การผลิตไขมันที่จำเป็นดำเนินไปโดยราบรื่น
คนที่ดื่มเหล้าเป็นนิจ หรือมีปัญหาเกี่ยวกับการย่อยและดูดซึมอาหารผิดปกติมักต้องการไนอาซินมากกว่าใครๆ เพราะคนเหล่านี้เสีี่ยงต่อการเกิดโรคเพลลากร้า ที่ก่อให้เกิดความผิดปกติของผิวหนัง สมองและระบบขับถ่าย ไนอาซินช่วยจัดการกับโรคนี้ได้
การเอาผักกระเฉดไปลวก ผัดน้ำมัน หรือทำแกงส้ม ที่แน่ๆ คือจะได้กากใยอาหารจำนวนมาก ช่วยให้การขับถ่ายคล่อตัว ใบ และก้านเขียวๆของผักกระเฉดให้แคลเซียม และเบต้า แคโรทีนกับร่างกายได้อย่างโดดเด่นมอบกระดูกแขนขาที่แข็งแรงเอาไว้ว่ายน้ำ ลอยตัว แข่งกับผักกระเฉด และใช้ดวงตาทั้งสองมองไปยังขอบสระเพื่อปถึงเส้นชัย
ผักกระเฉดเติบโตมาจากที่เย็น เหมาะที่สุดสำหรับกินเป็นอาหารยามหน้าร้อน เพราะให้รสเย็น ช่วยบรรเทาอุณหภูมิของสภาวะอากาศได้อย่างชะงัด
เดินผ่านหนองน้ำ ถ้าเจอผักกระเฉด ถลกขากางเกง ลุยลงไปเก็บต้นกรอบมันที่หุ้มด้วยนวมนุ่มๆมากินให้เย็นระรื่นทั้งนอกและในตัวกันดีกว่า
หรือจะซื้อหาจากตลาดก็ไม่ผิดกติกาใด
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น